Değişen ve gelişen dünyada, bazı kavramların etkisi ve gücü azalmış olsa bile Etkili iletişimin değeri gün geçtikçe artmaktadır. Gerek iletişim araçlarının niteliğinin ve niceliğinin artması gerekse aile ve iş hayatında ki değişiklikler bizleri daha iyi birer iletişimci olmaya zorlamaktadır. İş dünyası, çalışanlarının iletişim becerilerini arttırmak için milyonlarca lira para harcamaktadır. Anne ve babalar çocuklarıyla daha iyi iletişim kurak için takip edebildikleri kurslara ve eğitimlere katılmaktadır. Kurumsal eğitimlerde, iletişim eğitimleri birinci sırayı almaktadır. Daha iyi iletişim kurmak, anlamak ve anlaşılmak istiyoruz.
İletişim, duygu ve düşüncelerin aktarılması ise, bir mesajı vermek kadar bunu almakta önemlidir. Dinlemede ne kadar başarılı olursanız, düşüncelerinizi aktarmada ve karşınızdakini ikna etmede de o kadar başarılı olursunuz. Yaşadığımız şu telaşlı dünyada iyi bir dinleyici olmak gerçekten çok zor. İnsanlık tarihinde hiçbir toplumun olmadığı kadar çok mesajın hedefi durumundayız. Bu yükün altında gittikçe eziliyoruz. Herkes sesini duyurmak ve anlaşılmak istiyor. Fakat az sayıda insan dinlemenin önemini bilmekte ve bu konuda kendini yetiştirmektedir. Kimse kimseyi dinlemiyor.
Etkili dinleme belki her derde deva değildir ama etkili dinleyenlerin toplumumuzda saygı kazandığı, daha iyi iletişim kurabildiği ve kendini geliştirme fırsatı bulduğu da bir gerçektir.’’Konuşursanız bildiklerinizi tekrar edersiniz. Dinlerseniz yeni şeyler öğrenirsiniz.’’Okulda, evde, işyerinde ve hemen hemen her yerde birileri bizim onları dinlememizi istiyor. İletişim kazalarının çoğu dinleme kusurlarından kaynaklanıyor. Dinlemeyi pasif bir eylem olarak görmek bence ona yapılmış en büyük haksızlıktır. Çünkü konuşmaya yön verecek ve durumu aydınlatacak olan kişi dinleyicinin kendisidir.
Dinlemek ile duymak arasındaki fark; sesi yorumlamak, verilen mesajın tam olarak ne ifade ettiğini, konuşanın duygusu ve amacını anlamaya çalışmaktır. İletişim engellerini kaldıracak en önemli adım iyi bir dinleyici olmaktır. Etkili dinlemede filkulağıyla dinlemek terimi kullanılmaktadır. Bu terim konuşanla empati kurmayı ve tüm bedenle dinlemeyi ifade etmektedir. Karşınızdakini filkulağıyla dinlemiyorsanız, o sizin kendisini dinlemediğinizi anlayacaktır. Onun kullandığı kelimeleri kullanıp geri bildirimler vererek, iletmek istediği mesajların boşluklarını sorular sorup doldurarak, uyumlu bir ses tonu yakalayıp iletişime onun sıcaklığıyla katılarak daha etkili bir iletişim kurabilir, iletişim kazalarını en aza indirebiliriz.
Etkili bir dinleme için aşağıdaki adımları izleyebiliriz;
1.Ortamdaki gerginliği azaltacak tedbirleri alın
2.Rahatsız etmeden göz teması kurun
3.Konuşana doğru eğilin, beden uyumunu sağlayın
4.Konuşmasını kesmeden dinleyin, onu bölmeyin
5.Daha fazla anlatması için konuşanı sorularınızla teşvik edin
6.Onu anladığınızı belli edecek şekilde geri bildirimlerde bulunun
7.Tüm konuşma süresince sadece konuya odaklanın ve uyumu bozmayın